Śladami pamięci - relacja z wycieczki KZDWRP

Miesiąc wrzesień to kolejna rocznica wybuchu drugiej wojny światowej, która była bardzo dotkliwa dla ówczesnych pokoleń, a szczególnie dla dzieci o wielkiej wrażliwości. Kombatancki Związek Dzieci Wojny RP w Ełku w dniu 10.09.2016 zorganizował już dziewiątą wycieczkę pod nazwą „śladami pamięci…” w regionie północnowschodnim Polski. Wycieczka miała charakter poznawczy - międzypokoleniowy. Brali w niej udział ludzie wojny i pokolenie powojenne, w tym młodzież szkoły podstawowej nr 4 im. prof. Władysława Szafera i Gimnazjum nr 4 w Ełku pod opieką nauczycieli historii.
W sobotni słoneczny dzień wyruszyliśmy o godzinie 8 do Starych Juch gdzie można było podziwiać przepiękne widoki z tarasu wieży widokowej o wysokości 20 metrów. Najchętniej korzystała młodzież i uczestnicy wycieczki w sile wieku. Następnym miejscem pobytu był Sztynort otoczony zielenią i lasami. W tej miejscowości znajduje się pałac rodu von Lehndorffów. Ósmym i ostatnim dziedzicem sztynorckich dóbr był Heinrich Manfred Ahasverus Adolf Georg Lehndorff. Od lipca 1941 roku do listopada 1944 roku pałac w Sztynorcie był zajmowany przez ministra spraw zagranicznych III Rzeszy Joachima von Ribbentropa. Rodzinie Lehndorffów zostawiono do dyspozycji jedno skrzydło pałacu. Heinrich był oficerem armii niemieckiej i został jednym z uczestników operacji Walkiria, która miała na celu zabicie Hitlera i przejęcie władzy w państwie. Po nieudanym zamachu na Hitlera Heinrich von Lehndorff został aresztowany i osadzony przed Trybunałem Ludowym i podobnie jak inni spiskowcy skazany na karę śmierci przez powieszenie. Wyrok na nim został wykonany w więzieniu Plötzensee w Berlinie 4 września 1944 roku.

Z Sztynortu pojechaliśmy autokarem do Mamerek, gdzie zwiedziliśmy dawną Kwaterę Główną Niemieckich Wojsk Lądowych ( OKH - Oberkommando des Heeres). Kompleks bunkrów w mazurskich Mamerkach nad jeziorem Mamry to dawna kwatera Główna Niemieckich Wojsk Lądowych (OKH), w której znajduje się lokalne muzeum II wojny światowej. W latach 1940-1944 organizacja Toda zbudowała dla potrzeb 40 najwyższych rangą generałów i feldmarszałków, 1500 oficerów i żołnierzy Wehrmachtu około 250 obiektów, w tym 30 schronów żelbetonowych, które niezniszczone zachowały się do obecnych czasów. Generał Franz Halder polecił znalezienie odpowiedniej lokalizacji dla kwatery przyszłego centrum dowództwa. Proponowane lokalizacje w okolicach Olsztyna i Ostródy były zbyt daleko od Gierłoży, którą wybrał Hitler pragnący być blisko działań wojennych i wybór padł na Mamerki. Stąd padały wszelkie działania wojenne na rozkaz Hitlera min. zlikwidowania Powstania Warszawskiego. W Mamerkach znajduje się wieża widokowa o wysokości 38 metrów, z której chętnie korzystała młodzież, aby podziwiać piękne krajobrazy mazurskie.

Z Mamerek udaliśmy się do Węgorzewa, aby zwiedzić Muzeum Tradycji Kolejowej oraz kościół Św. Św. Piotra i Pawła z organami z 1647 roku - najstarszymi organami na Mazurach. Z Węgorzewa pojechaliśmy do Bań Mazurskich aby w barze „Młyn” posilić się smacznym obiadem. Po obiedzie z Bań Mazurskich dotarliśmy do mazurskiej wsi Rapa, w której w lesie znajduje się grobowiec rodziny pruskiego rody baronów von Fahrenheid. Charakterystyczną cechą budowli jest jej kształt przypominający egipskie piramidy o wysokości 15,9 metrów. Grobowiec ukończono około 1811 roku. Pierwszą osobą złożoną w „piramidzie” była 3 letnia córka barona Ninette. Na przestrzeni lat w grobowcu pochowano 7 członków rodziny, w tym 1849 samego twórcę budowli. Ciała złożone w grobach uległy mumifikacji pomimo bardzo wilgotnego terenu, co jest ciekawym zjawiskiem.

W wycieczce „Śladami pamięci…” uczestniczyło 52 osoby w tym przewodnik i kierowca. Uczestnicy zadowoleni dziękowali organizatorowi, przewodnikowi oraz kierowcy za szczęśliwy powrót. Do Ełku dotarliśmy po godzinie osiemnastej.

Projekt „Śladami pamięci…” był współfinansowany z budżetu Miasta Ełku. Zarząd KZDWRP w Ełku serdecznie dziękuje Panu Tomaszowi Andrukiewiczowi - Prezydentowi Miasta Ełku za wsparcie finansowe.

Teresa Ostrowska

przewodnicząca KZDWRP w Ełku